Cuộc họp Các ngoại trưởng ASEAN lần thứ 44, và Diễn đàn khu vực châu Á lần thứ 18 cuối cùng cũng sắp kết thúc. 10 ngày theo dõi các sự kiện ngoại giao của ASEAN, căng tai và căng óc để hiểu hàm ý của những lời lẽ ngoại giao, mà sau khi nghe lại băng, đến phóng viên Tây cũng nói “tao chả hiểu ông ấy nói gì, “không makes sense”.
10 ngày chỉ có từ chỗ ở đến nơi họp, đến lúc 9h sáng và về lúc 9h đêm (có hôm 11h). Biển Đông là chuyện duy nhất mà phóng viên ở đây quan tâm, tiếc là chả ông bà nào nói gì mới, hay nhiều. Cuộc họp ngoại giao khác với cuộc hội thảo của các nhà nghiên cứu, các học giả ở chỗ đó. Ngoại giao thì chệch ra ngoài làm sao được.
Mình thích phong thái ngoại giao của bà Mỹ quá. Ăn mặc rất đẹp, thấy phóng viên là hỏi tươi lém: “Hello every one. How are you doing?”. Cả bọn đang đợi dài cổ ra, thấy thế nhao nhao lên, nhưng hỏi thì cũng có được trả lời đâu. Tất cả các cuộc gặp của Mỹ với các nước khác, phóng viên cứ gọi là chen lấn xô đẩy, chờ cả 2,3 tiếng. Khổ một nỗi, không thấy tin gì…
Mình cũng thích cách tác nghiệp của các bạn Nhựt Bổn. Rất quyết liệt, toàn mang hàng khủng đi chiến đấu. Cái trung tâm báo chí hơn 200 người thì có tới 2/3 các bạn Nhựt Bổn, trong số đó có đa phần là từ NHK. Haizzz, ở đâu có Triều Tiên, ở đó có Nhựt Bổn mừ. Các chính khách Nhật sẵn sàng trả lời câu hỏi, tổ chức họp báo cứ là nhiệt tình.
Nước chủ nhà Indonesia đợt này làm cứ gọi là đâu ra đấy. Có ông Ngoại trưởng tự tin, thông thạo tất cả các vấn đề. Tổ chức họp báo không cần xem giấy, nói tiếng Anh chuẩn không cần chỉnh…
Có ông Ngoại trưởng Philippines hơn 70 tuổi nhưng đau đáu vấn đề biển Đông. Tổ chức họp báo liên tục, đưa thông tin tới báo chí ầm ầm. Ông trở thành hot man của báo chí. Gặp ông ở đâu cũng túm lấy ông, riết rồi ông cũng chả nói gì hay hơn cái cũ, nhưng cứ vây quanh chơi vậy đó. Thả ông đi, nhỡ ông í lại nói cái gì hay ho thì biết lèm seo. Ông í rất hoành tráng, tổ chức họp báo cho thời gian hẳn 1 tiếng, cánh báo chí dùng hết 25 phút, hết cả câu hỏi để hỏi. Nói chung, Philippines rất kiên quyết và tranh thủ hội nghị lần này để quảng bá quan điểm của mình về tranh chấp trên biển Đông.
Một ông giáo sư báo chí người Đức nói: “Thật là chưa thấy cái hội nghị nào thế này trong đời. Chả có thông báo ngắn sau các cuộc họp các bên, cả ngày có 1 cái họp báo chí thì lại cũng bị hoãn. Thế thì phóng viên biết lấy gì mà viết nhỉ?”
Hơ, hỏi thế thì biết trả lời làm sao!
Chờ đợi mãi, cuối cùng cái hướng dẫn thực thi DOC cũng có. 8 điều trong 1 trang giấy, không có tính ràng buộc pháp lý, kém cụ thể…Con đường tới tương lai cứ gọi là xa tắp…
Lần này, chưa xem được múa Bali…