Bức trần kính vô hình đã nứt nhưng chưa vỡ

Bài viết đăng trên Tuổi Trẻ Cuối Tuần, tháng 2.2017

Hillary Clinton đã không trở thành nữ tổng thống đầu tiên của nước Mỹ. Bức trần kính – rào cản vô hình ngăn cản bước tiến – chờ một người phụ nữ đập vỡ khi bước lên đỉnh cao quyền lực nhất của quốc gia hùng mạnh nhất thế giới vẫn còn đó.

Dame Stephanie Shirley, 83 tuổi, là nữ doanh nhân công nghệ tiên phong của Anh vào đầu những năm 1960. Bà là người mở công ty chuyên về phần mềm ở thời không ai mua phần mềm, nhất lại từ một phụ nữ.  Vì muốn tạo ra cơ hội cho mình và những phụ nữ khác, Stephanie thuê lao động là nữ được đào tạo trong lĩnh vực phần mềm nhưng phải rời công việc khi lập gia đình, hay khi chuẩn bị có con. Công ty Freelance Programmers tiên phong đưa phụ nữ trở lại tham gia lực lượng lao động sau một thời gian nghỉ “giữa hiệp” sinh con. Bà tiên phong trong nhiều phương thức làm việc và điều hành, từ chia sẻ công việc, chia sẻ lợi nhuận và đồng sở hữu (chia là ¼ công ty cho nhân viên). Nhưng thời đó, bà không thể làm việc trên sàn chứng khoán, lái xe bus hay lái máy bay, mở tài khoản ngân hàng mà không được chồng cho phép. Thế hệ của bà phải đấu tranh để phụ nữ có quyền đi làm và quyền được trả lương tương đương với nam giới.

Không chỉ vậy, để có thể tham gia vào lĩnh vực kinh doanh phần mềm mới mẻ này, Stephanie, khi đó là một người mẹ có con bị tự kỷ, phải đổi tên thành “Steve” để tiếp cận khách hàng, trước khi ai đó nhận ra rằng bà là nữ chứ không phải nam để kịp từ chối. Chưa hết, khi bà bắt đầu, nam giới bình luận: “Thú vị đấy, nhưng công ty của bà chỉ tồn tại được vì nó nhỏ.” Rồi khi công ty phát triển, họ thừa nhận: “Đúng là có quy mô, nhưng chẳng thấy lợi ích chiến lược gì.” Rồi khi công ty được định giá hơn 3 tỉ USD và 70 nhân viên trở thành triệu phú, họ bình luận: “Làm tốt lắm, Steve!”

Stephanie, giờ chuyên tâm với thiện nguyện, đã tặng đi 135 triệu bảng Anh tài trợ các nghiên cứu và hoạt động trong lĩnh vực tự kỷ. Bà đã phá bỏ được rào cản vô hình ngăn mình tham gia vào lãnh địa của đàn ông. Bà chia sẻ hai bí mật để thành công: hãy ở bên cạnh những những người hạng ưu và những người bạn thích; và hãy chọn bạn đời cực kỳ cẩn trọng.

VÌ SAO GỌI NGƯỜI PHỤ NỮ THAM VỌNG LÀ MANG TÍNH XÚC PHẠM? Continue reading