Phản ánh thực tế
Sự chính xác có nghĩa là hình ảnh và câu chuyện của chúng ta phải phản ánh được thực tế. Phóng viên dễ bị sa đà vào việc thêu dệt hay đẩy tình huống lên quá mức thực tế hoặc dẫn dắt độc giả đi về hướng giả định và ấn tượng của người viết mà có thể sai hay có hại về lâu dài. Lấy ví dụ chuyện một “cơn bão” người nhập cư, có thể trong thực tế chỉ là một số lượng người khá nhỏ, cũng như cổ phiếu tăng giá nhẹ hoặc giá cả chỉ mới cao hơn một tí. Hãy dừng lại để suy nghĩ và thảo luận về việc sử dụng ngôn từ để đảm bảo sự chính sáng báo chí, cũng như hạn chế tối đa tác hại lâu dài. Tương tự, báo chí sử dụng phương tiện tác động thị giác cũng không được phép bóp méo hay thêm thắt vào hình ảnh thực tế. Những điều này có thể tạo nên sự bịa đặt và tổn hại đến thanh danh của Reuters. Những hành vi thế này sẽ bị trừng phạt, trong đó có cả việc bị đuổi khỏi Reuters.
Thời gian và tên tác giả
Sự chính xác còn thể hiện qua việc sử dụng thời gian và tên tác giả. Độc giả cho rằng tên tác giả là người đã viết tin vào thời điểm ghi trên bài. Chúng ta chỉ nên ghi thời gian chính là thời điểm mà phóng viên hiện trường, cộng tác viên gửi bài. Phóng viên hoặc những cộng tác viên tự do đã đóng góp vào bản tin nên được đề cập đến vào bản tin thêm ở cuối câu chuyện và có tên họ cụ thể và địa điểm họ tác nghiệp.
Cộng tác
Sự chính xác có nghĩa là có sự ghi nhận về nguồn tài liệu mà không phải thuộc sở hữu của chúng ta, dù là chi tiết trong bài, hình ảnh hay video. Khách hàng và công chúng tin chúng ta vì sự thật thà về nguồn của tài liệu. Cách giải quyết như vậy giúp họ có được sự tin tưởng.
Nếu chỉ ghi video hay hình ảnh bằng từ “handout” (tức được bên khác trao lại) thì không đủ. Chúng ta luôn phải ghi rõ nguồn, ví dụ “Greenpeace Video” hay “U.S Army photo.” Điều này cũng rất quan trọng cho sự minh bạch về việc tài liệu chúng ta phát hành không phải tự chúng ta có, mà là có sự cộng tác của người khác, kể cả sự cộng tác đó xuất phát từ một tổ chức đối thủ. Nếu không làm được như vậy, chúng ta có thể bị tố cáo là đạo văn.
Tường thuật tin đồn
Reuters hướng tới tường thuật sự thật chứ không phải tin đồn. Khách hàng trông cậy vào chúng ta phải xác định cái nào là sự thật và cái nào là tin đồn và danh tiếng của Reuters cũng xuất phát một phần từ đó. Có những khi tin đồn ảnh hưởng đến thị trường tài chính và chúng ta có nghĩa vụ giải thích với độc giả tại sao thị trường lại biến động và giải mã tin đồn – khẳng định nó đúng hoặc dẹp bỏ nó. Có những trường hợp ngoại lệ khi thị trường biến động quá nhanh và quá mạnh mẽ đến nỗi chúng ta buộc phast banr tin trước khi kịp đánh giá mọi thứ. Chỉ dẫn cụ thể về việc làm sao xử lý tin đồn có đề cập đến trong phần Những điều cần thiết về cách dẫn nguồn của Reuters.
Ảnh đồ họa và khiêu dâm
Trong quá trình vận hành, chúng tôi đã chứng kiến và ghi nhận lại hàng loạt cảnh bạo lực hay kích dục. Là nhà báo, chúng ta ngoài nghĩa vụ phải chắc chắn về thực tế mà chúng ta tường thuật là đúng đắn, chúng ta còn phải nhận rõ liệu những thông tin này có gây tranh cãi hay tổn hại phẩm giá của một cá nhân nào đó hoặc thậm chí là sự kiện đó gây chấn động cảm xúc lấn át cả nhìn nhận lí trí thông thường của độc giả hay không. Chúng tôi ta giảm đi tính bạo lực, không lược bỏ bài phát biểu hay nói khác đi sự kích dục. Tuy nhiên chúng ta không nên đăng những hình ảnh hoặc chi tiết có ngôn ngữ không phù hợp hoặc giật tít gây sốc. Nếu muốn đăng những thông tin này cần phải có sự quyết định đặc biệt của một biên tập viên cao cấp. Ở mọi tình huống, chúng ta cần xem xét liệu những thông tin này có cần thiết đối với chuyện miêu tả hay phản ánh thực tế hay không. Chúng ta cũng quan tâm rằng độc giả của chúng ta ở nhiều nước khác nhau có lối nghĩ và nhu cầu khác nhau. Những hình ảnh này nếu chúng ta gửi đến toàn bộ khách hàng đăng kí mua dịch vụ truyền hình có thể không thích hợp bằng gửi đi cho những khách hàng chỉ sử dụng tin trực tuyến, cũng như ảnh khiêu dâm chỉ phù hợp với một bộ phận trên thế giới chứ không phải là tất cả.
Những chỉ dẫn cụ thể hơn về việc giải quyết vấn đề hình ảnh có thể được tìm thấy trong mục Hình ảnh và Video. Người viết nên tham khảo bài viết Style Guide về tính khiêu dâm và chỉ dẫn xử lí ngôn ngữ gây tranh cãi. Những câu chuyện có những ngôn từ như trên phải được gửi tới biên tập viên với dòng chữ “Attention Editor”.
Nguồn: Reuters Handbook of Journalism. Google it
Dịch: Cảnh Toàn
Hiệu đính: Khổng Loan
Đề nghị dẫn nguồn khi trích dẫn.
(Còn nữa)
