Sau đây là bài phỏng vấn của tạp chí Nữ Doanh Nhân với Khổng Loan khi Khổng Loan hợp tác cùng Nữ Doanh Nhân trong vai trò cố vấn của sự kiện vinh danh Next Awards 2024. Rất cảm ơn Nữ Doanh Nhân về vinh dự này. Link bài ở đây.
Với kinh nghiệm làm việc với các lãnh đạo doanh nghiệp, tổ chức, nhà báo Khổng Loan sẽ đưa ra những đề cử sáng giá, phù hợp tiêu chí của NEXT Awards 2024.
NEXT Awards 2024 sắp diễn ra có sự đồng hành của các cố vấn ở nhiều lĩnh vực, nhằm đem đến những góc nhìn sâu sắc, đa chiều. Với kinh nghiệm và bề dày của họ, Tạp chí Nữ Doanh Nhân tin tưởng những góp ý, nhận định, cũng như đề cử của họ cho các hạng mục vinh danh sẽ bao quát được những tổ chức, cá nhân và các ý tưởng nổi bật hiện nay.
Nhân dịp này, Nữ Doanh Nhân trò chuyện với cố vấn NEXT Awards 2024, nhà báo Khổng Loan với 23 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực báo chí, hiện là coach về phát ngôn và đối thoại chuyên nghiệp cho các lãnh đạo và đội ngũ quản lý doanh nghiệp, tổ chức và là đối tác chiến lược tại S-World Media.
Xin chào chị Khổng Loan! Tạp chí Nữ Doanh Nhân rất vinh dự khi có sự đồng hành của chị trong vai trò cố vấn của sự kiện vinh danh NEXT Awards 2024. Chị có thể chia sẻ thêm về lý nhận lời mời của Ban tổ chức được không?
Xin cảm ơn Tạp chí Nữ Doanh Nhân đã ngỏ lời mời tôi tham dự NEXT Awards với vai trò cố vấn, đây là niềm vui và vinh dự với cá nhân tôi. Tôi nhận lời vì đồng cảm với sứ mệnh mà sự kiện vinh danh này hướng tới. Đó là tìm kiếm, ghi nhận những đóng góp của các cá nhân và tổ chức trong cộng đồng nói chung, lĩnh vực kinh doanh nói riêng. Tạp chí Nữ Doanh Nhân cũng là đơn vị truyền thông hoạt động 20 năm trên thị trường, có những đóng góp không thể phủ nhận trong việc kết nối, lan tỏa những câu chuyện đắt giá về những cá nhân, tổ chức nổi bật, tạo dấu ấn trong xã hội Việt Nam. Tôi hi vọng NEXT Awards là cột mốc tiếp theo để Tạp chí Nữ Doanh Nhân tiếp tục hành trình đẹp đẽ này.
Chị Khổng Loan đánh giá như thế nào về các giá trị cốt lõi mà NEXT Awards đang hướng tới, bao gồm: Tự chủ & khát vọng, Đổi mới & sáng tạo, Đóng góp xã hội & Trách nhiệm cộng đồng, Bền vững & Bảo tồn văn hóa, Lòng dũng cảm & sự kiên cường? Và đâu là thách thức của chị khi ở vai trò cố vấn?
Các giá trị cốt lõi mà NEXT Awards hướng tới có tính toàn vẹn, toàn diện khi nhìn nhận về vai trò, giá trị tích cực mà một cá nhân hay một tổ chức có thể đóng góp cho sự tiến bộ của xã hội Việt Nam nói riêng và nhân loại nói chung.
Tinh thần Tự chủ & khát vọng là nền tảng cơ bản tạo ra sự tiến bộ, hiệu quả của bất kỳ hoạt động nào. Trên hành trình tạo ra giá trị, Đổi mới & sáng tạo sẽ là kim chỉ nam, là những yếu tố cốt lõi thúc đẩy sự phát triển của xã hội, kinh tế và văn hóa. Đây là động lực giúp con người vượt qua những giới hạn, tìm ra những giải pháp mới cho những vấn đề cũ và tạo ra những giá trị mới. Khi đó, chúng ta sẽ có những Đóng góp xã hội và thực hiện Trách nhiệm cộng đồng. Tuy nhiên, điều quan trọng mà những người thành công luôn nhắc nhở mình là hướng tới sự Bền vững & Bảo tồn văn hóa, giúp cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường, đảm bảo sự phát triển bền vững cho thế hệ tương lai. Tất cả những hoạt động trên đòi hỏi mỗi cá nhân, tổ chức Lòng dũng cảm & sự kiên cường, vì hành trình trọn vẹn, ý nghĩa đó có rất nhiều chông gai và thách thức với bất kỳ ai. Các sự kiện vinh danh cá nhân và tổ chức là những hoạt động hiệu quả giúp lan tỏa những câu chuyện về tổ chức, cá nhân về những tiến bộ, giá trị mới đã được tạo ra.
Nói về thách thức của tôi khi ở vai trò cố vấn, thành thực mà nói, thách thức thì có nhưng niềm vui sẽ nhiều hơn. Tôi luôn hào hứng và biết ơn cuộc sống này khi được biết đến những tổ chức, cá nhân làm các công việc tốt đẹp, ý nghĩa. Và còn gì tuyệt vời hơn khi cùng với các cố vấn khác, tôi có thể giới thiệu về họ, để lan tỏa những điều tốt đẹp đó?
Trở lại với công việc cá nhân của chị Khổng Loan, sau 23 năm làm việc trong ngành báo chí truyền thông, giờ đây chị chọn phát triển trong một lĩnh vực khác là Coach tại Spokesperson Training Vietnam. Đâu là lý do cho sự rẽ ngang trong sự nghiệp này, thưa chị?
Sự nghiệp làm báo chuyên nghiệp đã cho tôi sự hiểu biết rộng mở và đa dạng về cuộc sống, mạng lưới các mối quan hệ. Tôi có cơ hội khám phá thế giới, tìm hiểu về nhiều lĩnh vực, và phát triển được nhiều kỹ năng. Trong số đó, tư duy và kỹ năng của tôi trong lĩnh vực giao tiếp và đối thoại chuyên nghiệp đã được mài giũa nhờ đam mê và rất nhiều ý thức chủ động nuôi dưỡng nội lực, tu sửa chính mình.
Spokesperson Training Vietnam là một sáng kiến tôi lập ra, với mục tiêu cung cấp các chương trình huấn luyện phát ngôn và giao tiếp chuyên nghiệp cho các lãnh đạo, đội ngũ quản lý của các tổ chức, doanh nghiệp cả ở Việt Nam và quốc tế. Về cơ bản, tôi vẫn tiếp tục làm việc với những người có sức ảnh hưởng, đang muốn phát triển hơn nữa tác động của mình tới tổ chức, cộng đồng, xã hội. Tôi muốn giúp các lãnh đạo doanh nghiệp và tổ chức trở thành những người phát ngôn chuyên nghiệp, giao tiếp xuất sắc, và là người lèo lái thuần thục trong môi trường truyền thông rất sáng tạo và toàn cầu hiện nay.
Tôi sẽ cùng với họ phát triển các thông điệp phù hợp với định vị và mục tiêu họ hướng đến, cũng như hướng dẫn họ hoàn thiện kỹ năng giao tiếp với truyền thông và công chúng, góp phần xây dựng hình ảnh của người lãnh đạo có tầm, có tâm, đáng trọng, đáng mến. Những chương trình này sẽ giúp hạn chế những khủng hoảng không đáng có do người lãnh đạo không có sự chuẩn bị và kỹ năng trong giao tiếp với truyền thông, công chúng. Tôi tập trung vào các chương trình thiết kế được làm chuyên biệt, phù hợp với mục tiêu riêng của mỗi tổ chức, cá nhân.
Bên cạnh đó, tôi cũng vẫn làm các chương trình có tính chất báo chí, là sự kết hợp, cộng hưởng với S-World Media, với mong muốn những kinh nghiệm tôi tích luỹ sẽ nhân giá trị, sâu sắc hơn.
Theo chị Khổng Loan, trong sự thành công của một doanh nhân, kỹ năng giao tiếp với báo chí, truyền thông và công chúng đóng vai trò như thế nào?
Có những lãnh đạo và quản lý kỳ cựu mà tôi có dịp làm việc cùng đã chia sẻ rằng họ ước gì họ đã biết về những kỹ năng hay tư duy trong phát ngôn và đối thoại chuyên nghiệp từ cách nay 10 năm. Thực tế, những cá nhân xuất sắc sẽ vẫn đạt được những thành tựu nhất định trong xã hội, nhưng thử tưởng tượng, họ sẽ có thể nhân rộng tác động ở những quy mô lớn hơn rất nhiều nếu họ có thể mài giũa các kỹ năng giao tiếp, truyền thông từ sớm. Cộng với tâm và tầm sẵn có, họ chắc chắn sẽ là những lãnh đạo đáng trọng, đáng quý mà xã hội nào cũng rất cần.
Kỹ năng giao tiếp với truyền thông là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu để một người lãnh đạo thành công. Kỹ năng này giúp truyền tải thông điệp hiệu quả và xây dựng hình ảnh cá nhân và uy tín của cả tổ chức, thúc đẩy sự hợp tác, ủng hộ, hạn chế các khủng hoảng không đáng có.
Do yếu tố lịch sử, bối cảnh xã hội ở Việt Nam, tư duy và kỹ năng giao tiếp chuyên nghiệp của chúng ta nhìn chung vẫn còn hạn chế. Đây là môn học chưa được coi trọng đúng mức trong môi trường giáo dục trường học, các kỹ năng về giao tiếp, tranh biện, phản biện, public speaking hầu như chưa được đào tạo hiệu quả. Gần đây chúng ta đang dần có các chương trình về kỹ năng mềm, như phong thái, MC, public speaking… nhưng vẫn còn rất ít so với nhu cầu xã hội đang ngày càng có những kỳ vọng mới với thế hệ lãnh đạo kế tiếp của Việt Nam. Vì vậy, một cộng đồng mà tôi muốn hướng tới hợp tác là thế hệ lãnh đạo doanh nghiệp, tổ chức tiếp theo của Việt Nam, để có thể cùng họ mài sắc bộ công cụ này, sử dụng hiệu quả cho hoạt động của họ và đem lại lợi ích cho tất cả mọi người.
Tuy kỹ năng giao tiếp là một công cụ hữu hiệu, nhưng không phải người làm kinh doanh nào cũng thích hướng ngoại. Một cuộc khảo sát cho thấy có đến 76% người thành công là người hướng nội, họ thích sự yên tĩnh hơn là tiếp xúc với báo chí, truyền thông. Chị Khổng Loan nghĩ thế nào về điều này?
Tôi nhớ có một con số đáng chú ý là trong 10 quốc gia có lượng người dùng TikTok, Facebook và YouTube nhiều nhất thế giới, Việt Nam lần lượt xếp ở vị trí thứ 6, 7 và 9. Hầu hết các doanh nhân tôi biết đều đã có ít nhất một tài khoản xã hội, và đều hoạt động rất tích cực, chủ động xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp, chia sẻ các cột mốc, thành tựu, cũng như sở thích cá nhân để tạo nên một hình ảnh tích cực. Rõ ràng đời sống online và offline đều ảnh hưởng tương tự cho sự nghiệp, cuộc sống của chúng ta. Có nghĩa là biên giới của giao tiếp đã trở nên đa dạng, đa chiều, mọi thời điểm, mọi khoảnh khắc chúng ta đều giao tiếp, hoặc với người khác, hoặc với chính mình, thông qua ngôn ngữ, phi ngôn ngữ, trên các nền tảng số.
Đôi khi chúng ta hay nhầm lẫn rằng chỉ có người hướng ngoại mới giao tiếp giỏi, nhưng người hướng nội có những thế mạnh rất lớn trong giao tiếp với báo chí, truyền thông hay công chúng. Họ nghe rất giỏi – đây là một điểm cộng cực lớn vì chúng ta không thể giao tiếp giỏi nếu không biết lắng nghe. Vì nghe giỏi, họ có thể hiểu góc nhìn của người khác hơn, có sự thấu cảm và suy ngẫm kỹ trước khi trả lời. Họ cũng viết tốt, tập trung và đặc biệt là có sự sâu sắc, tạo nên thiện cảm và tin tưởng từ những người họ tiếp xúc.
Có tư duy và kỹ năng về giao tiếp chính không phải để lúc nào cũng phải giao tiếp, mà còn là để chọn cho mình khi nào cần giao tiếp. Giao tiếp không nhất thiết phải là nói, phải gặp ai đó, mà còn là không gặp ai đó, không nói gì cả. Ở đây chúng ta hướng tới cách giao tiếp có chọn lọc, có mục đích tốt đẹp, có hiệu quả.
Gợi ý của chị Khổng Loan cho việc doanh nhân nên làm thế nào để chuẩn bị trước cho những tình huống phát ngôn khó hoặc khi gặp phải câu hỏi nhạy cảm từ giới truyền thông?
Chúng ta hay nghĩ rằng khả năng giao tiếp, tiếp xúc xuất sắc là năng khiếu trời cho. Nhưng tôi cùng suy nghĩ với Pat McMillan, một tác giả và CEO. Ông quan niệm rằng: “Giao tiếp xuất sắc không tự nhiên mà có. Đó là sản phẩm của một quá trình, kỹ năng, bầu không khí, mối quan hệ, và rất nhiều sự chú tâm luyện tập.”
Nhiều doanh nhân có kỹ năng phát ngôn, giao tiếp rất xuất sắc với báo chí, truyền thông. Không phải tự nhiên mà họ có thể như vậy. Họ đã học về public speaking, hay phép tắc xã giao từ lâu. Họ cũng được tập huấn và tái tập huấn nhiều lần trong các chương trình huấn luyện về giao tiếp với báo chí, truyền thông, công chúng tại các tập đoàn, doanh nghiệp. Đây là một cách để tăng cường hiệu quả lãnh đạo và giảm thiểu rủi ro, khủng hoảng thiết yếu cho bất kỳ tổ chức và quy mô, đặc biệt trong thời đại bùng nổ thông tin như hiện nay.
Do đó, để chuẩn bị trước cho những tình huống phát ngôn khó, nhạy cảm thì phải chuẩn bị, tập luyện thường xuyên. Một trong những nội dung trong các chương trình huấn luyện là các tình huống giả lập, nhằm đặt người được huấn luyện vào những tình huống “uncomfortable – khó xử” nhất, để làm sao họ vẫn lèo lái ra khỏi tình huống đó một cách chuyên nghiệp, ít thiệt hại nhất, và thậm chí biến nguy thành cơ, tức là tạo ra cơ hội để xây dựng hình ảnh thông điệp tích cực về bản thân mình, tổ chức và sứ mệnh của mình. Để làm được điều đó luôn có những khung hướng dẫn cách làm, và đây là kỹ năng, tức là cần tập luyện nếu muốn giao tiếp rõ ràng, với lòng thấu cảm và mục tiêu cụ thể.
Vậy đâu là khó khăn cho chị Khổng Loan trong việc kể chuyện nhân hiệu cho các CEO hay giúp họ phát ngôn tạo dấu ấn trên truyền thông mà chị từng làm việc hợp tác?
Chương trình huấn luyện 1:1, chuyên biệt và bảo mật của tôi đang còn rất mới mẻ tại Việt Nam, nhưng tôi đã có những khách hàng rất tâm đắc và trân trọng, vì họ hiểu mình rất cần được tiếp cận những cách thức chuyên nghiệp để xây dựng hình ảnh tốt hơn, lãnh đạo hiệu quả hơn.
Với tôi, mọi khó khăn nếu có đều là cơ hội để được cùng làm việc với những lãnh đạo, quản lý cần mình, những người tin tưởng rằng tôi có thể mang tới cho họ chuyên môn sâu, góc nhìn đa chiều và sự chân thành để góp phần vào hành trình họ định vị bản thân là người lãnh đạo có tầm, có tâm, đáng trọng, đáng mến. Ai cũng có những giá trị cốt lõi riêng của mình, chỉ cần dành thời gian chắt lọc kể chuyện theo cách riêng, sau đó là phát ngôn, thể hiện ra bên ngoài để có thể lan tỏa rộng hơn và sâu sắc hơn.
Chị Khổng Loan có thể chia sẻ lời khuyên dành cho những doanh nhân trẻ đang trên đường định hình phong cách cá nhân?
Dù kinh doanh hay làm bất kỳ công việc nào trong xã hội, mỗi chúng ta đều đi những hành trình khác nhau, trưởng thành khác nhau. Không có cách làm hay khuôn mẫu nào đúng tuyệt đối cho tất cả mọi người. Tôi luôn cảm thấy hào hứng khi gặp những con người khác biệt, độc đáo. Họ phát triển dựa trên nội lực và mục tiêu rõ ràng là làm cho cuộc sống quanh mình tốt đẹp hơn. Hành trình nuôi dưỡng nội lực chắc chắn sẽ tác động tới phong cách cá nhân của mỗi người. Tôi rất thích hành trình tu sửa và phát triển đó, giống như chứng kiến cái cây dần có bộ rễ vững chắc và bắt đầu tỏa những tán lá khỏe mạnh, tạo bóng mát lành.
Hành trình làm doanh nhân không hề dễ dàng, và tôi chúc cho các doanh nhân trẻ bền gan, vững chí, chủ động trang bị cho mình những kỹ năng cần thiết để vượt qua những thách thức trong môi trường kinh doanh và cuộc sống.
Cảm ơn sự chia sẻ và hợp tác của chị Khổng Loan trong sự kiện NEXT Awards 2024.