Cliché! Cliché!

Timeless cliché!

Đúng thế, những chủ đề đã vô cùng quen thuộc trong điện ảnh:

• Chủ nghĩa hiện sinh: Ta là ai, ta làm gì ở thế giới này, thế đời ta chỉ có thế này thôi à, chắc phải còn gì hơn nữa chứ nhỉ? Mà nếu hơn nữa thì đó là gì?
• Chủ nghĩa phi lý (absurdism)
• Tình cảm gia đình.
• Tình cảm vợ chồng.
• Tình cảm cha mẹ và con cái.
• Con nghĩ mẹ không hiểu mình, không quan tâm tới mình.
• Mẹ nghĩ con ngang bướng, không nghe lời mình.
• Vợ thất vọng vì hiện thực, vì ông chồng, nghĩ trời ước ước gì mình không lấy lão này có khi đời mình đã khác.
• Chồng dù thất vọng với chính mình vì đã không làm cho người mình yêu hạnh phúc, nhưng vẫn muốn kiếp sau lấy tiếp bà này (Mô Phật).
• Khác biệt văn hóa. “I’m not Evelyn. I’m your mother!”
• Con người không hài lòng với hiện thực, luôn mơ ước những hiện thực thay thế – những vũ trụ khác – nơi chúng ta có thể làm những gì mình muốn. Thành siêu nhân, thành siêu sao, thành kỳ hoa dị thảo, thành tất cả những thứ điên rồ nhất, không có giới hạn cho sự điên rồ này.
• Sự vô nghĩa của cuộc đời. Vì nó quá vô nghĩa, ta phải làm cho nó có nghĩa.
• Cha mẹ có thể đang tạo ra những monsters mà không hề hay biết.
• Luật nhân quả
• Kết thúc phim có hậu.

Bộ phim Everything Everywhere All at Once – Cuộc chiến đa vũ trụ – hay dịch đơn giản hơn là Bỏ tất cả vào chảo và xóc lên nhiều lần – có thể khiến bạn rất nhức đầu. Bạn có cảm giác phim dài lê thê, dài tới không biết bao giờ mới kết thúc, hoặc biên tập phim chưa làm xong công việc của mình, còn để rất nhiều đoạn quên không cắt. Bạn có thể nhiều lần định dợm bước đứng lên vì dở quá, vì meaningless quá, hay có thể vì những thứ meaningful được mô tả bằng những cách thức không phù hợp với gu thẩm mỹ của bạn. Well, nhưng nhiều khả năng bạn vẫn ngồi lại và xem nốt vì hiệu ứng truyền thông mà bộ phim đem lại. Bạn sẽ chịu sự náo loạn cho đến hết phim.

Ban đầu, mình nghĩ đây là cuộc chiến đa vũ trụ trong tâm trí của người phụ nữ, tức là một người phụ nữ bất mãn với hiện thực, với tất cả mối giao tiếp của cuộc đời mình, sẽ muốn nhìn thế giới và tưởng tượng ra một thế giới theo cách cô ấy mong muốn. Cô ấy có full combo để đủ chán đời: Một công việc nhàm chán, một ông chồng tuân thủ mọi điều cô ấy muốn, một đứa con gái làm mọi việc ngược lại những gì cô ấy kỳ vọng, một người cha đòi hỏi, một bà thuế vụ chỉ chăm chăm bắt lỗi, tất cả mọi người xung quanh đều thật đáng ghét. Không ai cho cô một niềm vui cả. Cô ghét tất cả.

Thế thì đổi giày từ chân phải qua chân trái. Đời sẽ loạn cả lên ngay.

Nhưng không chỉ có người phụ nữ. Tất cả những nhân vật trong phim, trừ Becky, đều được mô tả là có nhiều vũ trụ khác của mình.

Cái tài người người viết kịch bản và đạo diễn là kể được những thứ cliché như thế bằng một lối hài giễu nhại, vừa nghiêm túc vừa có vẻ vớ vẩn rất hợp thời. Có thể đây là một lối kể chuyện mang tính new classic. Sử dụng rất nhiều biểu tượng trong phim, với âm nhạc kết hợp từ classic với đương đại, mỗi hình ảnh của phim đều có thể mang tính ẩn dụ đa nghĩa. Tại sao diễn giải những thứ tưởng đơn giản bằng những thứ phức tạp, những quả xuyên không, giật máy, chóng mặt, la hét… như vậy? vì có thể loài người chúng ta vốn thích như vậy?! thích giải thích những thứ đơn giản bằng những thứ rối rắm. ^^

Ai cũng có thể mơ ước một cuộc sống khác hiện tại. Và mỗi người đều có ẩn ức của mình, mà nếu chỉ lắng nghe, hóa giải ẩn ức đó bằng lòng thấu cảm, lắng nghe và chấp nhận, thế giới sẽ hòa bình, con người sẽ yên bình. Đó chính là phần cuối của phim. All at once. Một lần rốt ráo. Nhưng dĩ nhiên điều đó không bao giờ xảy ra. Không thể xảy ra. Không là hiện thực. Rồi chúng ta lại trốn vào những vụ trũ của mình tiếp.

Cảnh mình thích nhất, hóa ra lại không phải là cảnh có người. Nó chỉ có hai hòn đá nói chuyện với nhau. Khi thế giới đã tiến hóa tới vài triệu năm nữa, we don’t know, tất cả đều đã thành tro bụi. Rồi những hạt vật chất sẽ kết nối lại, theo một phom dạng nào đó, we don’t know, thôi thì cứ đưa vào vào phom dạng tảng đá cho dễ hình dung. Cảnh phim chỉ vài phút, nhưng nó cho thấy sự vô nghĩa của cuộc đời, của những thứ mà chúng ta đang cuồng điên hiện tại. Đây chính là biểu hiện của absurdism.

Nhưng thôi, cứ enjoy sự điên đó. Enjoy những vụ trụ của riêng mình.

Bộ phim có rất nhiều tư duy về triết học trong đó. Chúc bạn tìm hiểu tốt và stay sane, vì triết học lại được diễn giải bằng những thứ nhố nhăng thì không điên mới lạ. ^^

Comments